Gavez (Symphytum officinale L., Boraginaceae ) se vjekovima koristi kao ljekovita biljka. Njegova ljekovita svojstva bila su dobro poznata još u antičko doba. Prvi botanički opisi ove biljke nalaze se u Dioskoridovim djelima, dok Plinije stariji piše o njegovoj efikasnosti u liječenju preloma kostiju.

 

Kao biljna ljekovita sirovina koristi se korijen (Symphyti radix), koji sadrži sluzi, tanine, kafenu kiselinu, pirolizidinske alkaloide, šećere, rozmaricinsku kiselinu i alantoin. Aktivni sastojci povoljno djeluju na kožu, ubrzavaju njeno obnavljanje, omekšavaju je i lokalno skupljaju tkivo. Alantoin stimuliše epitelizaciju, pomaže rast i razmnožavanje ćelija i obnavljanje tkiva i podstiče prodiranje aktivnih supstanci, dok rozmaricinska kiselina ispoljava protivupalno i antioksidativno djelovanje i smanjuje nastanak otoka.

Korijen gaveza se u narodnoj medicini upotrebljava spolja, za pripremanje kaše, koja se u vidu obloga koristi kod preloma kostiju, zapaljenja tetiva, artritisa, uganuća, uboja, tromboflebitisa, za liječenje rana koje teško zarastaju, čireva...

Mnogim savremenim naučnim ispitivanjima potvrdjena je tradicionalna spoljašnja (lokalna) upotreba gaveza, pa se danas korijen gaveza najviše koristi za proizvodnju ekstrakata koji ulaze u sastav različitih gelova, masti, kremova i drugih farmaceutskih preparata za spoljašnju upotrebu. Ovi preparati se preporučuju za smanjenje otoka i modrica nastalih usled udaraca i ozleda, ublažavanje bolova i otoka kod upale zglobova, olakšavanje bolova u ledjima, kao i za smanjenje tegoba kod uganuća i iščašenja zglobova, preloma, sportskih povreda i posttraumatskih stanja.

Poslednjih godina objavljeni su rezultati brojnih kliničkih studija sprovedenih sa preparatima za spoljašnju upotrebu koji sadrže ekstrakt korena gaveza. U jednoj od njih, u kojoj je ispitivana efikasnost ekstrakta korena gaveza u ublažavanju bolova u ledjima, posle 5 dana upotrebe, kod pacijenata je registrovano smanjenje bola za 95 posto.

U drugoj studiji, potvrdjeno je da ekstrakt korijena gaveza efikasno smanjuje bol, poboljšava pokretljivost i povećava kvalitet života pacijenata sa bolnim osteoartritisom koljena.

Kod pacijenata sa jednostranim uganućem skočnog zgloba utvrdjeno je značajno ublažavanje bola na pritisak, brzo smanjenje otoka i povećanje pokretljivosti zgloba. Posle nedelju dana tretmana značajno je smanjena osjetljivost na bol prilikom mirovanja i kretanja, kao i otok zgloba, a više od 70 odsto pacijenata je tretman ocijenilo dobrim ili odličnim.

Kod pacijenata sa nagnječenjima, bolovima u zglobovima, iščašenjima i bolovima u mišićima uočeno je značajno ublažavanje bola tokom mirovanja i pri kretanju, smanjenje otoka zglobova i osjetljivosti na pritisak, kao i poboljšanje pokretljivosti zglobova i smanjenje jutarnje ukočenosti posle primjene krema sa ekstraktom korijena gaveza 2-3 puta dnevno, tokom 11 dana.

Gavez sadrži alkaloide pirolizidinske strukture i zato ga treba koristiti isključivo spolja, u preparatima koji se lokalno primjenjuju na kožu. Evropska Agencija za ljekove (EMA) ne preporučuje primjenu gaveza i preparata koji sadrže njegove ekstrakte duže od 10 dana uzastopno, a zbog nepostojanja pouzdanih studija o bezbjednosti primjene, ne preporučuje ni upotrebu tokom perioda trudnoće i dojenja, kao ni kod osoba mladjih od 18 godina.

Gavez gel Instituta za proučavanje ljekovitog bilja „Dr Josif Pančić“ je preparat sa optimalnom koncentracijom ekstrakta korijena gaveza. Aktivni sastojci gaveza stimulišu regeneraciju tkiva, povoljno djeluju kod bolova i upala i smanjuju nastanak otoka, a gel podloga omogućava lako nanošenje. Preporučuje se kao efikasna i dragocjena pomoć kod otoka i modrica nastalih usled udaraca i ozljeda, uganuća i iščašenja zglobova, sportskih povreda i posttraumatskih stanja. Može se naći u svim bolje snabdjevenim apotekama.

Pretražite crnogorske apoteke u kojima možete pronaći Gavez gel Instituta „Dr Josif Pančić“.

 

Izvor: Institut Dr Josif Pančić