Stres je dio naše svakodnevice. Predstavlja fizičku i psihičku reakciju organizma na potencijalno štetne faktore. Akutni stres brzo prolazi i ne ostavlja posledice, ali ako takvo stanje postane hronično može izazvati različite poremećaje i oboljenja.

 

Za ublažavanje svakodnevnog stresa i održavanje mentalne ravnoteže, često se upotrebljavaju biljni preparati, za koje se odavno zna da mogu pomoći kod psihičke uznemirenosti, anksioznosti i nesanice. Ovi preparati najčešće sadrže ekstrakt korijena valerijane (Valeriana officinalis L., Valerianaceae).

Valerijana (odoljen, macina trava) je jedna od najpoznatijih ljekovitih biljaka. Njen korijen su koristili još stari Grci i Rimljani kao diuretik, sredstvo za ublažavanje bolova i spazmolitik. U 17. vijeku korišćen je kod epilepsije, a od 18. vijeka se upotrebljava kao sedativ. U narodu se vjerovalo da ima čudotvornu moć, da djeluje kao amajlija i štiti od svih nevolja.

Danas se valerijana koristi kao sredstvo za umirenje, kod nervoze i smetnji izazvanih nervozom, kod nesanice, psihičke uznemirenosti i napetosti. Zbog dokazane terapijske efikasnosti korijen valerijane uvršten je u gotovo sve farmakopeje, a biljni preparati koji ga sadrže su jedni od najviše korišćenih širom svijeta. 

Kao biljna ljekovita sirovina koristi se osušen rizom s korjenovima. Danas se biljna sirovina uglavnom dobija od gajene biljke. Rizom sa korjenjem se vadi u jesen, obradjuje i suši na temperaturi koja ne prelazi 40°C. Sirov materijal je blagog mirisa koji se pojačava sušenjem i postaje izuzetno neprijatan stajanjem. Miris potiče od izovalerijanske kiseline.

U protekle tri decenije je efikasnost korijena valerijane u ublažavanju tegoba kod nervne napetosti i nesanice potvrdjena brojnim kliničkim studijama. Rezultati velike studije u koju je bilo uključeno 982 ljekara opšte prakse i više od 11000 pacijenata sa poremećajima spavanja i anksioznošću, pokazuju da je primjena tableta koje sadrže suvi ekstrakt korijena valerijane, tokom 10 uzastopnih dana, dovela do poboljšanja kod 72 odsto pacijenata koji su imali problema sa uspavljivanjem, kod 76 odsto onih koji su se budili više puta tokom sna i kod 72 odsto pacijenata koji su patili od nervne napetosti i uznemirenosti.

Kliničkim studijama je takodje potvrdjeno da ekstrakt valerijane značajno skraćuje vrijeme uspavljivanja i poboljšava trajanje i kvalitet sna, uspostavljajući pritom prirodan ritam spavanja. Pacijenti koji su uzimali preparat sa ekstraktom korijena valerijane su brže tonuli u san, redje su se budili u toku noći, a ujutru se nisu osjećali omamljeno i umorno, što je često kod uzimanja sintetičkih ljekova za smirenje i spavanje.

U literaturi se veoma rijetko mogu naći podaci o ispoljavanju neželjenih reakcija na preparate valerijane što, nesumnjivo, govori o njihovoj dobroj podnošljivosti. Ipak, postoje opisani slučajevi neželjenih efekata tipa gastrointestinalnih tegoba i alergijskih reakcija, blagog intenziteta. Kod hronične primjene ponekad može da se javi glavobolja, umor, pospanost, pa čak i nesanica.

Glavna kontraindikacija za primjenu preparata na bazi valerijane je preosjetljivost na neku od komponenti preparata. Ovi preparati se ne preporučuju ni tokom trudnoće i dojenja, kao ni djeci mladjoj od 12 godina. Zbog blage pospanosti koja je prisutna 1-2 sata posle uzimanja preparata na bazi valerijane, ne preporučuje se upravljanje motornim vozilima i rad s mašinama u tom periodu.

Korijen valerijane se koristi u više ljekovitih oblika: za internu upotrebu najčešće se koristi u obliku usitnjene biljne sirovine kao čaj, zatim kao tečni ekstrakt ili tinktura, kao i u obliku kapsula ili tableta sa suvim ekstraktom. Često se koristi i u obliku kombinovanih preparata sa biljkama sličnog dejstva, npr. nanom i matičnjakom.

ODOVAL S® Instituta za proučavanje ljekovitog bilja “Dr Josif Pančić” je biljni preparat u obliku kapsula koji omogućava bolje podnošenje svakodnevnog stresa i održavanje mentalne ravnoteže. Sadrži suve ekstrakte korijena valerijane i lista matičnjaka. Aktivni sastojci ovih ekstrakata ublažavaju uznemirenost i razdražljivost, olakšavaju nastupanje sna i uspostavljaju prirodni ritam spavanja.

ODOVAL S® ispoljava blagotvorno dejstvo kod različitih tegoba nastalih usled hroničnog stresa (psihička napetost i uznemirenost u toku dana, razdražljivost, osjećaj zabrinutosti...). Odoval S® se može koristiti i kao pomoć za opuštanje kod nesanice i čestog budjenja tokom noći koji su posledica psihičke napetosti i uznemirenosti, jer olakšava uspavljivanje i omogućava kvalitetan san.

 

Pretražite crnogorske apoteke u kojima možete pronaći Gavez gel Instituta „Dr Josif Pančić“.

 

Izvor: Institut Dr Josif Pančić